‘Mijn advies: ga eens wat meer met de burgers praten tot in de kroeg toe’

Op 21 maart 2018 vinden de volgende vierjaarlijkse gemeenteraadsverkiezingen plaats. In het kader daarvan geven wij regelmatig het woord aan een Henk of Ingrid, een doorsnee burger als jij en ik om daar iets over te melden. Joute de Graaf (74) uit Sneek schrijft:

Ver voor onze jaartelling hadden de ‘vrije burgers’ in Athene een directe democratie. Je kon naar het stadscentrum gaan en je zegje doen in een volksvergadering. Socrates, zo weten we uit aantekeningen van zijn leerling Plato, vond het maar niks. Met deze vorm van democratie, zo vond hij, hielp je het ‘gepeupel’ aan stemmen voor onzinnige voorstellen. Gepeupel, die hun mond open trokken maar niets wisten! Het kostte de wijsgeer Socrates de kraag. Het gepeupel zorgde er voor dat hij de gifbeker moest drinken. Zo’n vorm van democratie ambieer ik niet! Ik vroeg mij af wie Socrates in Nederland tot het gepeupel had gerekend?

‘Regering en parlement zijn de baas, na het stemmen’

Het respecteren van de mondigheid van burgers, gelukkig ná 1900 ook vrouwen, leidde tot aanpassingen in bestuur in Nederland. Henk en Ingrid, de doorsnee Nederlanders, mogen meestemmen voor een parlement. De koning heeft geen alleen-macht meer. We hebben een regering en parlement en die zijn de baas, na het stemmen. Op de drie bestuursniveaus in Nederland functioneert formeel dus de democratie. Of dat altijd zo is, blijft een taaie materie. Ik zou van Socrates graag horen hoe hij denkt over hoe we het hier nu regelen ten aanzien van allerlei maatschappelijke zaken die een oplossing in beleid vragen.

Uitgeven en schrappen

Laat ik dicht bij huis blijven in mijn mooie provincie Fryslân. Ik lees verslagen in de krant over veel heikele maatschappelijke zaken. Provincie- en gemeentebestuurders lijken grote sommen geld van de gemeenschap vlotjes uit te geven aan evenementen en projecten terwijl ze met de andere hand die grote sommen geld schrappen voor het welzijn van mensen.
Aan te nemen beslissingen gaat natuurlijk onderzoek vooraf.(!) Notities met blabla vanuit de ambtenarij, met bravoure gebrachte presentaties van burgemeesters, wethouders en gedeputeerden enzovoort, worden in stemming gebracht in de raden en staten. De ‘parlementaire’ democratie is dan volgens de regels toegepast, toch?

‘Luister ook op andere momenten’

Tja, de democratie heeft haar werk gedaan bij de beslissingen. En het gepeupel ( jij en ik misschien?) heeft niet beslist, maar de raadsleden. We hebben immers een getrapte vertegenwoordiging als volk. Het zijn onze vertegenwoordigers op het pluche. Zo zijn de spelregels, basta. Ik heb dus niets te mauwen… Jawel, (en ik denk dat Socrates dat ook zou doen) mij kun je niet afschepen en blij maken met een flyer, een ballon of een roos in de verkiezingstijd. En jullie hoeven mij dan tijdens campagnetijd ook niets te vragen. Dat jullie als politieke partijen dan even zichtbaar zijn op straat is mooi, maar luister ook op andere momenten en beantwoord ook dán gestelde vragen. Deze mening zul je misschien niet delen als lezer, maar denk er ook eens over na.

Druk, druk

Echt waar, als betrokkene bij een gemeentelijke adviescommissie krijg ik meer dan eens gewoon geen reacties op schriftelijke vragen. Dat is ernstig te noemen. Ik begreep van een raadslid in mijn gemeente dat ze op het gemeentehuis heel veel moeten doen. Druk, druk. Veel vergaderstukken voorbereiden, bestuderen en voor-vergaderen. Mijn advies is: ga eens wat meer met de burgers praten tot in de kroeg toe. Dat is beter voor de meningsvorming in raadsvergaderingen in plaats van al die ambtelijke stukken bestuderen.

‘Het ging Socrates erom zaken tot hun recht te laten komen’

Hoe Socrates dit idee zou wegen weet ik niet. In feite was hij geen ‘anti-democraat’ maar het ging hem erom zaken tot hun recht te laten komen. Bij zijn veroordeling deed men hem geen recht maar men maakte hem (mond)dood. Ik heb vaak het idee dat de burgers ook monddood gemaakt worden, juist dóór en mét wet- en regelgeving. Denk daarbij aan zaken als boren in de grond naar energiebronnen en de verzakkingen van gebouwen die dat geeft, vliegroutes boven natuurgebieden op achttienhonderd meter hoogte uitstippelen. Vul zelf maar in.
‘Wij hebben wel een parlement in Turkije, maar geen democratie’, zei een Turkse kennis deze week tegen mij. Het flitste door me heen… Hebben wij een democratisch werkend ‘parlement’? Vooralsnog geloof ik daar wel in. Maar pas op ‘voor de touwtjes trekkers’, vertegenwoordigers in raden, dat je niet handjeklap doet. Want de zogenaamde uitruil-methode binnen coalitieakkoorden heeft gevaarlijke kanten.

Inhoud

Een gevoel bij de stemmers dat jullie je eigen spel spelen werkt als een boemerang. Geef democratie inhoud volksvertegenwoordigers. Geef glans aan wat de oude wijsgeer echt van het hart moest. Zoek het beste! Anders gaan Henk en Ingrid jullie wegblazen. Van mij zullen jullie geen andere last hebben dan dat ik vraag om antwoorden op vragen die er toe doen om de gemeenschap te dienen.

 

Deel dit artikel

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Full 2
Culinaire routes
De leukste restaurants, de meest verfijnde smaken, de eerlijkste gerechten.
Full 2
Full 2
Fiets, wandel- en vaarroutes
Kom lekker in beweging en loop of fiets een mooie route!
Full 2
Full 2
Er op uit
Nederland is veelzijdiger dan je denkt. Laat het dagelijkse leven even achter je en geniet!
Full 2
Full 2
Schrijf mee
Vertel jij graag mooie verhalen? Schrijf dan mee met de redactie van 50+
Full 2
previous arrow
next arrow
Scroll naar boven
Scroll naar top